niedziela, 31 października 2010

:: Lektury na Dzień Zaduszny ::

Cmentarz, który byłoby widać z okien mojego mieszkania, gdyby nie biurowiec, zapełnił się dzisiaj ludźmi. Pod murem liczni sprzedawcy zniczy, chryzantem w donicach i wieńców ze sztucznych i suszonych kwiatów, oraz - jak to w Warszawie - pańskiej skórki. Jeśli ktoś pamięta biało-różowe cukierki toffi z dzieciństwa w PRL, to pańska skórka właśnie tak smakuje i oczywiście klei się do uzębienia. Co ciekawsze, pańskie skórki sprzedawane bliżej mojego bloku kosztują 1,50 złotego za sztukę, a te pod bramą cmentarza, jakieś 20 metrów dalej - już 2 złote. Na cmentarzu - tłok. W głównej alejce idzie się jak w wyjściu z metra w godzinach szczytu. Nie wiem, jak w takich warunkach jest możliwe jakiekolwiek skupienie, modlitwa czy refleksja. Sama odwiedzałam rodzinne groby nieco wcześniej, właśnie dlatego, by uniknąć całego tego zamieszania. A na najbliższy czas chciałabym polecić kilka lektur, które dla mnie samej były źródłem nadziei i otuchy po śmierci bliskiej osoby...

Jeśli ktoś z Was oglądał film "Cienista dolina", to "Smutek" C. S. Lewisa jest książką, na podstawie której powstał ten film. To osobisty pamiętnik pisarza, pisany krótko po stracie ukochanej żony. Lewis dzieli się swoim bólem, smutkiem i tęsknotą, wątpliwościami i pytaniami dotyczącymi wiary, wyobcowaniem spośród znajomych, rozważaniami na temat własnej śmierci, ale również nadzieją. To nie jest książka, w której znajdziecie łatwe odpowiedzi, a raczej trudne pytania, takie, które stawia sobie każdy, kto przeżywa stratę kogoś, kogo kochał.


Z kolei "Czy mogę odprowadzić cię do Domu?" Joyce Hutchinson (pielęgniarka z hospicjum) i Joyce Rupp (pisarki należącej do wspólnoty Służebnic Maryi) to zebrane historie umierających pacjentów hospicjum. Każda opowieść zwraca uwagę na inną cnotę i kończy się modlitwami za odchodzących bliskich i za nas, abyśmy w sytuacji ich odchodzenia umieli w sobie wypracować właśnie te cnoty. Jeśli tę książkę można do czegoś porównać, to do znanych ksiąg dobrego umierania powstałych w różnych religiach. Ta jest napisana na nasze czasy, gdy śmierć stanowi temat tabu, a o smutku i bólu wynikającym ze straty kogoś bliskiego nie wypada mówić.


O śmierci pisała też dużo Elisabeth Kuebler-Ross. To w ogóle była fascynująca postać - lekarka, która po raz pierwszy odważyła się powiedzieć, że śmierć nie jest lekarską porażką i że umierającym należy zapewnić godne warunki odejścia. Uważano ją za prekursorkę ruchu hospicyjnego. Czytałam jej dwie książki.
"Śmierć. Ostatni etap rozwoju" to zbiór tekstów różnych osób, na różne sposoby piszących o doświadczeniu śmierci: teksty pokazujące perspektywy różnych religii, teksty mówiące o etapach godzenia się ze swoją śmiercią, jakie przebywa każdy umierający (oraz jego otoczenie), teksty opisujące doświadczenia autorów, jeśli chodzi o stratę bliskich osób.

"Koło życia" to autobiografia, pisana pod koniec życia, gdy autorka opisuje swoją drogę życiową, dzieli się tym, jak doświadczała śmierci bliskich jej osób, ale też jej pacjentów, pisze o swojej pracy edukacyjnej prowadzonej wśród lekarzy i duchownych, w końcu dzieli się opisami doświadczeń z pogranicza życia i śmierci doznanych przez osoby, które przeżyły śmierć kliniczną. Pisze też o swoich fascynacjach spirytyzmem i o tym, jak okazało się to błędną ścieżką w jej życiu.

Na koniec dodaje:
Jedynym celem życia jest bezwarunkowy rozwój. Najważniejsza lekcja, jaką odbieramy, polega na nauczeniu się kochania i bycia kochanym bezwarunkową miłością.

Książki opisane w tekście:
1. Lewis C. S., "Smutek", Esprit, Kraków 2009
2. Kuebler-Ross E., "Śmierć. Ostatni etap rozwoju", Laurum, Warszawa 2008
3. Kuebler-Ross E., "Koło życia. Rozważania o życiu i umieraniu, Laurum, Warszawa 2008
4. Hutchinson J., Rupp J., "Czy mogę odprowadzić cię do Domu?", Wydawnictwo Święty Wojciech, Poznań 2009.


I jeszcze kilka artykułów na temat przeżywania żałoby:
1. Zmarli są w dobrych rękach, o. Paweł Kozacki OP, Tygodnik Powszechny nr 44 (3199), 31 października 2010.
2. Trzeba rozpaczać, aby żyć, rozmowa z Anną Dodziuk, Gazeta Wyborcza, 31 października 2003
3. Tak trudno się rozstać, Barbara Smolińska, artykuł umieszczony w portalu Charaktery
4. tekst w tegorocznym listopadowym numerze miesięcznika Twój Styl napisany przez terapeutkę z Laboratorium Psychoedukacji - niestety jeszcze nie ma go w sieci
5. Stłumione uczucia nie znikają. Kiedyś powrócą, Jennifer Guntzelman, Deon.pl, 18.10.2010

Brak komentarzy:

Prześlij komentarz